Eventos adversos evitables en atención primaria: estudio retrospectivo de cohortes para determinar su frecuencia y gravedad

Avoidable adverse events in primary care: retrospective cohort study to determine their frequency and severity

dc.contributor
[Carrillo I] Universidad Miguel Hernández de Elche, Elche, Spain. Fundació per al Foment de la Investigació Sanitària i Biomèdica de la Comunitat Valenciana (FISABIO), Elche, Spain. [Joaquín Mira J] Universidad Miguel Hernández de Elche, Elche, Spain. Centro de Salud Hospital Provincial-Pla, Departamento de Salud Alicante - Sant Joan d’Alacant, Alicante, Spain. [Astier-Peña MP] Centro de Salud La Jota, Servicio Aragonés de Salud, Zaragoza, Spain. [Pérez-Pérez P] Observatorio para la Seguridad del Paciente, Agencia de Calidad Sanitaria de Andalucía, Sevilla, Spain. [Caro-Mendivelso J] Agència de Qualitat i Avaluació Sanitàries de Catalunya (AQUAS), Departament de Salut, Generalitat de Catalunya, Barcelona, Spain. [Olivera G] Hospital Clínico San Carlos, Servicio Madrileño de Salud, Madrid, Spain. [Silvestre C] Servicio de Efectividad y Seguridad Asistencial, Servicio Navarro de Salud-Osasunbidea, Pamplona, Spain. [Mula A] Fundació per al Foment de la Investigació Sanitària i Biomèdica de la Comunitat Valenciana (FISABIO), Elche, Spain. [Nuin MA] Instituto de Salud Pública y Laboral de Navarra, Pamplona, Spain. [Aranaz-Andrés JM] Servicio de Medicina Preventiva y Salud Pública, Hospital Universitario Ramón y Cajal, Madrid, Spain. Instituto Ramón y Cajal de Investigación Sanitaria (IRYCIS), Madrid, Spain
dc.contributor
Departament de Salut
dc.contributor.author
Carrillo, Irene
dc.contributor.author
Mira, José J.
dc.contributor.author
Astier-Peña, María-Pilar
dc.contributor.author
Pérez Pérez, Pastora
dc.contributor.author
Caro-Mendivelso, Johanna M.
dc.contributor.author
Olivera, Guadalupe
dc.contributor.author
Silvestre, Carmen
dc.contributor.author
Mula, Aurora
dc.contributor.author
Nuin, María Ángeles
dc.contributor.author
Aranaz Andrés, Jesús María
dc.date.accessioned
2025-10-27T09:41:23Z
dc.date.available
2025-10-27T09:41:23Z
dc.date.issued
2021-03-25T12:13:05Z
dc.date.issued
2021-03-25T12:13:05Z
dc.date.issued
2020-12
dc.identifier
Carrillo I, Joaquín Mira J, Astier-Peña MP, Pérez-Pérez P, Caro-Mendivelso, Olivera G, et al. Eventos adversos evitables en atención primaria: estudio retrospectivo de cohortes para determinar su frecuencia y gravedad. Aten Primaria. 2020;52(10):705-711.
dc.identifier
0212-6567
dc.identifier
https://hdl.handle.net/11351/5802
dc.identifier
10.1016/j.aprim.2020.02.008
dc.identifier.uri
http://hdl.handle.net/11351/5802
dc.description.abstract
Seguridad del paciente; Errores médicos; Atención Primaria; Calidad asistencial; Estudio de cohortes
dc.description.abstract
Seguretat del pacient; Errors mèdics; Atenció Primària; Qualitat assistencial; Estudi de cohorts
dc.description.abstract
Patient safety; Medical errors; Primary Care; Care quality; Cohort study
dc.description.abstract
Objetivo Determinar la frecuencia de eventos adversos evitables (EAE) en atención primaria (AP). Diseño Estudio retrospectivo de cohortes. Emplazamiento consultas de medicina de familia y pediatría de Andalucía, Aragón, Castilla La Mancha, Cataluña, Madrid, Navarra y Comunidad Valenciana. Participantes Se determinó revisar un mínimo de 2.397 historias clínicas (nivel de confianza del 95% y una precisión del 2%). La muestra se estratificó por grupos de edad de forma proporcional a su frecuentación y con revisión paritaria de historias de hombres y mujeres. Mediciones principales Número y gravedad de los EAE identificados entre febrero de 2018 y septiembre de 2019. Resultados Se revisaron un total de 2.557 historias clínicas (1.928, 75.4% de pacientes adultos y 629, 24.6% pediátricos). Se identificaron 182 EAE que afectaron a 168 pacientes (7,1%, IC 95% 6,1-8,1%); en adultos 7,6% (IC 95% 6,4-8,8%) y 5,7% (IC 95% 3,9-7,5%) en pacientes pediátricos. Las mujeres sufrieron más EAE que los hombres (p = 0,004). La incidencia de EAE en niños y niñas fue similar (p = 0,3). 6 (4.1%) de los EAE supusieron un daño permanente en pacientes adultos. Conclusiones Buscar fórmulas para incrementar la seguridad en AP, particularmente en pacientes mujeres, debe seguir siendo un objetivo prioritario incluso en pediatría. Uno de cada 24 EAE supone un daño grave y permanente en el adulto.
dc.description.abstract
Objective To determine the frequency of avoidable adverse events (AAEs) in Primary Care (PC). Design Retrospective cohort study. Location Family medicine and paediatric clinics in Andalusia, Aragon, Castilla-La Mancha, Catalonia, Madrid, Navarre, and Valencia. Participants A review was performed on a designated sample of 2,397 medical records (95% confidence level and 2% accuracy). The sample was stratified by age group as regards the frequency of physician consultations and considering equal distribution of male and female patients. Main measurements Number and severity of identified AAEs from February 2018 to September 2019. Results A total of 2,557 medical records were reviewed (1,928, 75.4% of adult patients, and 629, 24.6% paediatrics). A total of 182 (7.1%, 95% CI 6.1-8.1%) AAEs that affected 168 patients were identified, which included 7.6% (95% CI 6.4-8.8%) in adults and 5.7% (95% CI 3.9-7.5%) in paediatric patients. The number of AAEs in women was higher than in men (P = 0.006). The incidence of AAEs in boys and girls was similar (P = 0.3). Permanent damage was caused by AAEs in 6 (4.1%) adult patients. Conclusions Seeking formulas to increase patient safety in PC should remain a priority objective, particularly in female patients and in paediatrics. One in 24 AAEs causes serious and permanent damage in adults.
dc.format
application/pdf
dc.language
spa
dc.publisher
Elsevier
dc.relation
Atención primaria;52(10)
dc.relation
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0212656720300718?via%3Dihub
dc.rights
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
dc.rights
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.rights
info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.source
Scientia
dc.subject
Atenció primària
dc.subject
Errors mèdics
dc.subject
HEALTH CARE::Health Care Facilities, Manpower, and Services::Health Services::Medical Errors
dc.subject
HEALTH CARE::Health Services Administration::Patient Care Management::Comprehensive Health Care::Primary Health Care
dc.subject
ANALYTICAL, DIAGNOSTIC AND THERAPEUTIC TECHNIQUES, AND EQUIPMENT::Investigative Techniques::Epidemiologic Methods::Epidemiologic Study Characteristics::Epidemiologic Studies::Cohort Studies
dc.subject
ATENCIÓN DE SALUD::instalaciones, servicios y personal de asistencia sanitaria::servicios de salud::errores médicos
dc.subject
ATENCIÓN DE SALUD::administración de los servicios de salud::gestión de la atención al paciente::atención integral de salud::atención primaria de la salud
dc.subject
TÉCNICAS Y EQUIPOS ANALÍTICOS, DIAGNÓSTICOS Y TERAPÉUTICOS::técnicas de investigación::métodos epidemiológicos::características de los estudios epidemiológicos::estudios epidemiológicos::estudios de cohortes
dc.title
Eventos adversos evitables en atención primaria: estudio retrospectivo de cohortes para determinar su frecuencia y gravedad
dc.title
Avoidable adverse events in primary care: retrospective cohort study to determine their frequency and severity
dc.type
info:eu-repo/semantics/article
dc.type
info:eu-repo/semantics/publishedVersion


Ficheros en el ítem

FicherosTamañoFormatoVer

No hay ficheros asociados a este ítem.

Este ítem aparece en la(s) siguiente(s) colección(ones)